nội dung bài viết này được cố gắng Nhà thơ Phạm Tiến Duật viết khi ông còn sống, với gần như kỷ niệm bé dại xung quanh bài xích thơ khét tiếng “Trường sơn Đông - Trường tô Tây”. Xin trân trọng ra mắt lại cùng các bạn đọc.
LTS: bài viết này được nạm Nhà thơ Phạm Tiến Duật viết khi ông còn sống, với phần nhiều kỷ niệm nhỏ xung quanh bài bác thơ khét tiếng “Trường sơn Đông - Trường sơn Tây”. Xin trân trọng ra mắt lại cùng các bạn đọc.
Bạn đang xem: Tác giả trường sơn đông trường sơn tây
Bài thơ Trường tô Ðông - Trường sơn Tây tôi biến đổi hồi cuối năm 1969 trên một làng bé dại bên bên bờ sông Son của thức giấc Quảng Bình, xã Cổ Giang, một làng nghèo nàn mà nền nếp. Chiếc làng ấy ở không xa nơi cổng đường 20 xe ngang dãy núi ngôi trường Sơn. Thấm thoát đã gần tía mươi năm rồi. Tuổi đất, tuổi tín đồ dài ra cũng ối chuyện cơ mà tuổi thành tích - của bất kỳ ai - nhiều năm ra cũng rất nhiều chuyện.
Nhà thơ Phạm Tiến Duật (thứ phía 2 bên phải) tại họp báo hội nghị mừng công của bộ đội Trường tô mùa khô 1970-1971. Ảnh: VNEXPRESS |
Từ những năm nay, trong số băng nhạc karaoke có chạy bài bác hát cùng tên phổ thơ tôi do Nhạc sĩ Hoàng Hiệp có tác dụng nhạc. Câu thơ “Cái gạt nước xua đi nỗi nhớ” của bài thơ ấy được băng hình tấn công chữ là “Cái gạt nước xua tung nỗi nhớ”. “Xua tan” như vậy thì còn điều gì là tình yêu. Băng hình không chỉ là “xua tan” nỗi nhớ hơn nữa “xua tan” cả thơ ca nữa. Lỗi ấy của fan làm băng chứ chưa hẳn của nhạc sĩ. Cũng cần nói thêm rằng, những người dân làm băng ấy vi phạm phiên bản quyền, phớt lờ tác giả. Mẩu truyện ấy chỉ có tác dụng tôi bi tráng cười chứ kỳ lạ sao ko thấy bực mình. Thì văn hoá cho tới đâu thì làm tới đó, chứ biết làm cho sao. Mà người ta có làm cho văn hoá đâu, bọn họ làm tài chính đấy chứ. 1 thời ngỡ tưởng gần cơ mà đã thì ra xa.
Ở bài hát, Trường sơn Ðông - Trường đánh Tây là một bạn dạng tình ca vào chiến tranh. Một anh, một chị yêu thương nhau trong xa cách. Còn ở thành tựu thơ, nhân tố tình ca pha trộn với quân ca. Tất cả tám dòng thơ nhạc sĩ ko phổ. Ở khổ lắp thêm hai từ bên trên xuống:
“Một dãy núi mà hai màu mây
Bên nắng bên mưa khí trời cũng khác
Như anh với em như nam giới với Bắc
Như Ðông cùng với Tây một dải rừng liền”.
Và ngơi nghỉ khổ máy hai từ bên dưới lên:
“Ðông quý phái Tây chưa phải đường thư
Ðường gửi đạn cùng đường gửi gạo
Ðông trường Sơn cô bé ba sẵn sàng chuẩn bị xanh áo
Tây ngôi trường Sơn bộ đội áo màu sắc xanh”. Xem thêm: Đọc Sách Truyện Bên Nhau Trọn Đời, Bên Nhau Trọn Đời
Như vậy, vào thơ không chỉ là có hai bạn mà còn tồn tại hai “lực lượng”. Bố chữ như ở vị trí trên nói rằng đây chỉ cần ví dụ mà thôi. Âm nhạc viết theo thể hát nói trữ tình đã cùng hưởng cực kỳ đẹp với thơ.
Cả bài thơ, như đã nói, làm hoàn thành cuối năm 1969, tuy nhiên hai dòng trước tiên thì tất cả trước đó gần nhì năm. Bây giờ, nhân vật chế tạo ra hứng mang đến thơ đang sinh sống và làm việc ở Hà Nội, một hoạ sĩ sẽ thành danh. Hồi ấy, anh ta yêu thương một cô y tá sống phía Ðông trường Sơn. Ngồi thông thường một ca-bin xe pháo đi sang phía Tây, suốt đường anh ta nói tới người yêu. Nỗi nhớ của anh ý ra nhiễm sang cả tôi, sang khắp cơ thể lái xe. Mãi cho đến khi trời mưa, cái gạt nước vùng phía đằng trước mặt đã giúp tôi viết hai chiếc đầu tiên:
“Anh lên xe pháo trời đổ cơn mưa
Cái gạt nước xua đi nỗi nhớ”
Bài thơ được viết sau khá nhiều chặng mặt đường vượt rừng gian nan. Cho tới nỗi, nếu chưa từng ở rừng, quá rừng thì cực nhọc bề thông cảm không còn với thơ ấy, bài xích ấy. Ví dụ như câu này: “Nước khe cạn, bướm cất cánh lèn đá” không phải là 1 câu thơ tả đẹp mà là 1 quan sát đáng sốt ruột của bộ đội trinh sát. Giả dụ thấy cảnh ấy vào mức chập chiều thì thay chắc là đói do không thể có nước thổi nấu cơm. Mười cây số vuông xung quanh đi ko thể tất cả nguồn nước. Hay là câu này: “Muỗi bay rừng già đến dài tay áo”, một chúng ta Việt kiều và một đơn vị thơ Pháp vẫn dịch là “Muỗi bay, mọi fan mặc áo măng đánh vào” thì thật bi thảm cười. Chúng ta không đi lính thì trách sao được.
Bây giờ, hiểu lại, nghe lại, như một tín đồ ngoài cuộc vô cảm tôi vẫn thấy trong tâm địa bồi hồi. Từ không ít năm nay, thật nhiều bài bác thơ tín đồ ta hotline là thơ tình, những ca khúc bạn ta call là tình ca, mà lại sao nghe chỉ thấy tán tỉnh, có những lúc tán tỉnh mang đến thô lỗ. Thấy không ít sự ích kỷ nhuộm vào những câu chữ. Lưu giữ lại thời ấy, chưa hẳn để từ khen mình và đồng đội của bản thân mà rưng rưng cảm động. Hình như, ko yêu được số đông bạn thì cũng khó mà yêu đem một người. Sự ích kỷ với thiên hạ có chứa lực phản.
Không, không những một tôi viết Trường sơn Ðông - Trường tô Tây nhưng mà cả con muỗi, nhỏ bướm, chiếc gạt nước, ngọn măng rừng và bè đảng của bọn họ cùng viết./.